Το περιβάλλον μας και το πορτοφόλι μας

Διαχείριση των απορριμμάτων από τους ίδιους τους πολίτες, τις οικογένειες, τα νοικοκυριά.

Το προηγούμενο αιώνα μιλούσαμε για σκουπίδια. 

Σήμερα μιλάμε, σκεπτόμαστε, συμπράττουμε για απορρίμματα – προϊόντα.

 

Προστατεύουμε με σιγουριά και υπευθυνότητα

το περιβάλλον μας και το πορτοφόλι μας

 

Τα απορρίμματα και η διαχείριση τους ποτέ δεν μπορεί να είναι προσπάθεια ενός, πρέπει να είναι μια συλλογική προσπάθεια όλων μας χωρίς εξαιρέσεις.
Ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων :

. - . Μ Ε Ι Ω Σ Η . - . 
των απορριμάτων που παράγουμε στο νοικοκυριό, δίνοντας προσοχή στο 
ΤΙ αγοράζουμε, 
ΠΩΣ συκευάζεται, 
ΠΟΣΟ προσέχουμε τα απομεινάρια της χρήσης των προϊόντων του σπιτιού μας (κόστος, όγκο, βάρος, ιδιότητες αποσύνθεσης, διάβρωση, διαρροές, ατυχήματα, μόλυνση νερού, εδάφους, ρύπανση ατμόσφαιρας, διασπορά, επιδημίες)

. - . Ε Π Α Ν Α Χ Ρ Η Σ Ι Μ Ο Π Ο Ι Η Σ Η . - . 
των απορριμάτων που παράγουμε στο νοικοκυριό, μέσα από 
ΔΙΚΤΎΩΣΗ των οικογενειών μεταξύ τους, από 
ΕΠΙΔΙΌΡΘΩΣΗ ενδυμάτων, υποδημάτων, συσκευών, επίπλων
ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ - χάρισμα υλικών, αντικειμένων που δεν μας χρειάζονται πλέον, (ενδυμάτων, υποδημάτων, συσκευών, παιχνιδιών, φαρμάκων, συσκευών, διακόσμησης, επίπλων)
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ στην ΟικοΑυτάρκεια με χειροποίητες ιδέες, συνταγές, λύσεις, 
ΑΛΛΑΓΗ χρήσης υλικών ευρηματικότητα, 
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟ των υλικών σε απλούστερη υλική μορφή (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, ξύλο, λευκοσίδηρο, διαφορετικά πλαστικά, οργανικά απομεινάρια, φλούδες, αποφάγια, ζουμιά, τηγανέλαια) 

. - . Α Ν Α Κ Υ Κ Λ Ω Σ Η . - . 
των απορριμάτων που παράγουμε στο νοικοκυριό, μετά από ένα σωστό 
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟ ΣΤΟ ΣΠΊΤΙ, Ανακύκλωση με καθαρά τεχνικούς όρους είναι η διαδικασία μέσα από την οποία επιτυγχάνεται η εκ νέου χρήση των υλικών συσκευασίας (γυαλί, χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, λευκοσίδηρο, τηγανέλαιο και ξύλο) και η επαναεισαγωγή τους στον κύκλο παραγωγής.
ΦΙΛΙΚΗ προς το περιβάλλον διαχείριση του οργανικού υπολείμματος (βιοαέριο, κομπόστ, βιοντίζελ

Διαχωρίστε

στο σπίτι, στο γραφείο, στο σχολείο

τα χαρτικά

(χαρτόνι-χαρτί γραφείου-εφημερίδες-περιοδικά),

τα πλαστικά

(PET-PP-HDPET),

το γυαλί

στα τρία χρώματα (Άχρωμο - πράσινο- καφέ)

τα μέταλλα

(λευκοσίδηρο –αλουμίνιο) και
τα οργανικά υπολείμματα
(φλούδες, αποφάγια,)

τα τηγανέλαια σας
(σε ένα μπουκάλι-δοχείο)

Γίνε ΔΩΡΗΤΗΣ

χρησιμοποιημένων τηγανελαίων 
τώρα ! ! !

 philadelpheia@gmail.com

Πόσο κακό προκαλεί στο περιβάλλον το λάδι, που οι περισσότεροι καταναλωτές συνηθίζουν να πετούν στο νεροχύτη, αφού το χρησιμοποιήσουν για μαγείρεμα;

Οι συνέπειες μιας τόσο συνηθισμένης επιλογής είναι τραγικές.

Μια φιάλη, ενάμισι λίτρο, τηγανελαίου που θα καταλήξει στη θάλασσα μέσω κάποιου αγωγού όμβριων υδάτων, μπορεί να δημιουργήσει μια πετρελαιοκηλίδα ίση με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου και να μολύνει σχεδόν ένα εκατομμύριο λίτρων νερού, ποσότητα που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός ατόμου σε νερό για 14 χρόνια!

Αν πάλι το χρησιμοποιημένο λάδι καταλήξει στα σκουπίδια, καθώς είναι εύφλεκτο, προκαλεί φωτιές στις χωματερές με κίνδυνο για την δημόσια υγεία.

Η δε κακή συνήθεια να το ρίχνουμε στο νεροχύτη, έχει σαν αποτέλεσμα την επιβάρυνση του βιολογικού καθαρισμού των αποβλήτων της πόλης.

Χάρη όμως στην εξέλιξη της επιστήμης, τα υγρά απόβλητα μετατρέπονται πλέον με την κατάλληλη επεξεργασία σε bio-diesel και όχι μόνο.

Μιλάμε,  Σ Υ Ζ Η Τ Α Μ Ε μεταξύ μας, για την δική μας συμπεριφορά σχετικά με τα απορρίμματα, αναφερόμαστε στους τρόπους πρόληψης για τη μείωσή τους. 

Μιλάμε,  Σ Υ Ζ Η Τ Α Μ Ε μεταξύ μας, για την χρησιμότητα των ανακυκλώσιμων υλικών που περιέχονται σε αυτά, όπως χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, πλαστικό, σίδερο, τετραπάκ, χάρτινες συσκευασίες, λάστιχα αυτοκίνητων, αδρανή και ανόργανα υλικά, μπαταρίες, ηλεκτρονικό - ηλεκτρικό εξοπλισμό, οργανικά υπολείμματα και τηγανέλαιο.

 

Μιλάμε,  Σ Υ Ζ Η Τ Α Μ Ε με τα παιδιά μας να συμμετέχουν, να μας καθοδηγούν  αναφέροντας τις εμπειρίες τους από τα όσα έχουν διδαχτεί στο σχολείο αλλά και από την οικογένειά μας.

 

Φιλαδελφία

Στηρίζουμε την οικογένεια 

με αλληλεγγύη, με συνεργατισμό


 

"ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ" ενδιαφέρον της γερμανικής πλευράς στην διαχείριση απορριμμάτων

Aδηφάγο "ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ" ενδιαφέρον της γερμανικής πλευράς στους τομείς της υγείας, της ενέργειας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με επίκεντρο την διαχείριση απορριμμάτων.
Σε καιρούς κρίσης όσο πιο απαραίτητο είναι για τη ζωή μας ένα αγαθό τόσο πιο ελκυστικό γίνεται ως εμπόρευμα.
Ενέργεια,
νερό,
διαχείριση απορριμμάτων,
υπηρεσίες τοπικής αυτοδιοίκησης και
υγεία
μεταφέρονται με γρήγορους ρυθμούς στο πεδίο των πολυεθνικών και των χρηματιστηριακών συναλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η προετοιμασία στη χώρα μας έχει αρχίσει από καιρό:

Διαχείριση των απορριμμάτων από τους ίδιους τους πολίτες.

«Είναι γνωστό σε όλους ότι εδώ και χρόνια στην ΕΕ. έχει απαγορευτεί η λειτουργία πόσο μάλλον η δημιουργία ΧΥΤΑ.
Στον τόπο μας με την τραγική εθελοτυφλία του κράτους στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, που μόνο εγκληματική και κερδοσκοπική μπορεί να είναι, συνεχίζουν να διαπράττονται περιβαλλοντικές αυθαιρεσίες οικονομικά σκάνδαλα, και κατ' επέκταση κοινωνικές καταστροφές.

Δεκαετίες τώρα περιβαλλοντικές οργανώσεις, κοινωνικοί φορείς, ευαισθητοποιημένοι πολίτες φωνάζουν και μάχονται για ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων με απαραίτητη προϋπόθεση
τον διαχωρισμό στην πηγή,

την ανακύκλωση και

την φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση του οργανικού υπολείμματος.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εκπαίδευση της κοινωνίας προς αυτή την κατεύθυνση.
Αλλά η πολιτεία δέσμια των συμφερόντων που αφορούν και τη μεγάλη μπίζνα των σκουπιδιών, όχι μόνο συντηρεί την άγνοια του κόσμου πάνω στο θέμα, αλλά και αφήνει σκόπιμα να διογκώνεται το πρόβλημα φτάνοντας σήμερα στο σημείο να λένε:
«Είναι ήδη πολύ αργά, δεν υπάρχει άλλη λύση, ας έρθουν οι μεγαλοεργολάβοι να φτιάξουν τα ΧΥΤΑ και τα εργοστάσια να τελειώνουμε».

 

Ας προσπαθήσουμε ΟΛΟΙ να φροντίσουμε για
τη ΜΕΙΩΣΗ
την ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ
την ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ των απορριμάτων που παράγουμε 

Φιλαδελφία:

στηρίζουμε την οκογένεια

με αλληλεγγύη και συνεργατισμό

 

Διαχείριση απορριμμάτων

Ας προσπαθήσουμε ΟΛΟΙ να φροντίσουμε για

• την ΜΕΙΩΣΗ
• την ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ
• την ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ

των απορρημάτων που παράγουμε

Τα απορρίμματα κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τη σύστασή τους: 

·         σε οργανικά 

(φρούτα, λαχανικά, κουκούτσια, φύλλα, κλπ) Τα οργανικά οικιακά απόβλητα αποτελούν περίπου το 40%-60% του συνόλου των αποβλήτων που παράγουμε στο σπίτι μας.

·         σε ανόργανα (

πλαστικό, γυαλί, μέταλλα, κλπ)

·         σε στερεά 

(τρόφιμα, ξύλο, ύφασμα, συσκευές, ελαστικά, υλικά συσκευασίας, κλπ)

·         σε υγρά 

που διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα βιομηχανικά απόβλητα και τα αστικά απόβλητα ή λύματα. Βιομηχανικά απόβλητα θεωρούνται όλα τα υγρά που αποβάλλονται από μία βιομηχανία ή άλλη εγκατάσταση, τα οποία συνήθως περιέχουν υπολείμματα από τις πρώτες ύλες και τα προϊόντα της εγκατάστασης. Αστικά απόβλητα θεωρούνται τα υγρά που προέρχονται από τους χώρους εξυπηρέτησης προσωπικού π.χ. λουτρά, τουαλέτες, νιπτήρες, κ.λπ.

Και ανάλογα με την πηγή προέλευσής τους:

·         σε αστικά απορρίμματα
·         απόβλητα ορυχείων
·         βιομηχανικά απόβλητα
·         νοσοκομειακά απόβλητα και
·         επικίνδυνα απόβλητα

Τα αστικά απορρίμματα 

προέρχονται από οικιακές ή εμπορικές δραστηριότητες και αποτελούνται από τρόφιμα, φυτικές ύλες, χαρτί, πλαστικά, ελαστικά, υφάσματα, ξύλο, γυαλί κλπ, αλλά μπορούν να περιέχουν και μεγαλύτερα αντικείμενα, όπως κορμούς δένδρων, μεταλλικές συσκευές, υλικά κατεδαφίσεων κλπ. Συνήθως τα αστικά απορρίμματα περιέχουν και μικρές ποσότητες επικίνδυνων ουσιών (ορυκτέλαια, γεωργικά φάρμακα, απορρυπαντικά κλπ). 

Τα απόβλητα ορυχείων 
παράγονται όταν γίνεται εξόρυξη ορυκτών πόρων σε μεταλλεία, ανθρακωρυχεία, κεραμουργεία κλπ.

Στα βιομηχανικά απόβλητα 

υπάγονται τα απόβλητα χημικών βιομηχανιών, βιομηχανιών φαρμακευτικών προϊόντων, τροφίμων, πλαστικών, χρωμάτων, χάρτου, ξυλείας, διυλιστηρίων πετρελαιοειδών, κλπ. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα απόβλητα γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. 

Τα νοσοκομειακά απόβλητα 

διακρίνονται σε κοινά αστικά και σε μολυσματικά. 

Στα επικίνδυνα απόβλητα ανήκουν τα βιομηχανικά και τα νοσοκομειακά απόβλητα. Επειδή τα απόβλητα αυτά είναι επικίνδυνα η διάθεσή τους γίνεται με πολύ αυστηρούς περιορισμούς 

Τα επικίνδυνα απόβλητα κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες:

·         Ανόργανα απόβλητα (βαρέα μέταλλα, αρσενικό, κλπ)
·         Οργανικά υδατοδιαλυτά απόβλητα.
·         Οργανικά μη υδατοδιαλυτά απόβλητα (ελαιοχρώματα, λιπαντικά βενζίνη, η κηροζίνη, το πετρέλαιο Diesel, κλπ)
·         Επικίνδυνα απόβλητα με τη μορφή παχύρρευστων υγρών, λάσπης και στερεών (απόβλητα διυλιστηρίων πετρελαιοειδών, δεξαμενών πλοίων μεταφοράς πετρελαιοειδών, κλπ).


   Μερικά παραδείγματα διαχείρισης απορριμμάτων

·         Μία βασική διαφορά είναι ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις οι κάδοι των οικιακών απορριμμάτων δεν βρίσκονται στον δρόμο ή στα πεζοδρόμια όπως στην Ελλάδα, αλλά μέσα στις αυλές των σπιτιών ή εντός των χώρων οικιών και πολυκατοικιών. Κάθε οικογένεια έχει τον δικό της κάδο και τα τέλη καθαριότητας που καταβάλλει είναι ανάλογα με τα σκουπίδια που παράγει. Όπως οι νέες οικοδομές στην Ελλάδα είναι υποχρεωμένες να έχουν χώρους στάθμευσης, έτσι –εδώ και δεκαετίες– οι οικίες στην Ευρώπη είχαν φροντίσει για τους χώρους συλλογής απορριμμάτων.

 

ΓΕΡΜΑΝΙΑ 

·         Τα πάντα ανακυκλώνονται 

·         Στη Γερμανία τα πάντα ανακυκλώνονται και επαναχρησιμοποιούνται. Σε κάθε σπίτι ή διαμέρισμα στις πόλεις και τα χωριά της Γερμανίας υπάρχουν ειδικά κιβώτια για τα απορρίμματα, τα οποία είναι προσβάσιμα μόνον από τους ενοίκους, ενώ σε πολλές περιπτώσεις κλειδώνουν για να μην υπάρχουν διαρροές. Υπάρχουν, μάλιστα, διάφοροι τύποι κάδων ανακύκλωσης με διαφορετικά χρώματα 

(κίτρινος για τα υλικά συσκευασίας, πράσινος για τα χαρτιά, καφέ για τα οργανικά απορρίμματα, γκρι για όλα όσα δεν ανακυκλώνονται κ.λπ.), με αποτέλεσμα η διαλογή να γίνεται στην «πηγή», από τον ίδιο τον πολίτη, και να εξασφαλίζεται το μειωμένο κόστος. Η ανακύκλωση συσκευασιών ξεπερνάει το 50%, με το ποσοστό αυτό να αυξάνει διαρκώς, μιας και οι παραβάτες έρχονται συχνά αντιμέτωποι με πολύ υψηλά πρόστιμα. 

 

ΔΑΝΙΑ 

·         Ζεσταίνονται με αποτέφρωση 

·         Η Δανία φαίνεται πως έχει προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα όσον αφορά τη διαχείριση των σκουπιδιών της. Τα απορρίμματα σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανακυκλώνονται στα εξειδικευμένα κέντρα, ενώ τα υπόλοιπα σκουπίδια (όσα δεν επιδέχονται περαιτέρω επεξεργασίας) κατευθύνονται προς τα γιγαντιαία εργοστάσια αποτέφρωσης, τα οποία τα μετατρέπουν σε θερμότητα και ηλεκτρισμό, τροφοδοτώντας με ενέργεια δεκάδες περιοχές της χώρας. Σήμερα η Δανία έχει περίπου 30 τέτοιες μονάδες αποτέφρωσης που εξυπηρετούν πάνω από 100 κοινότητες, ενώ σχεδιάζει τη δημιουργία άλλων 10. Η ανάπτυξη αυτών των μονάδων, μάλιστα, έχει περιορίσει το ενεργειακό κόστος και την εξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο, ενώ χάρη σ' αυτές έχει μειωθεί ο αριθμός των χωματερών. Σημειώνεται ότι οι κάτοικοι έχουν υποδεχτεί με χαρά αυτές τις μονάδες αφού είναι πολύ καθαρές και αυξάνουν την αξία των ακινήτων τους, μιας και ρίχνουν σημαντικά το κόστος θέρμανσης. 

·         Σε γενικές γραμμές, σε όλη τη χώρα εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα βασισμένο στο βάρος/όγκο των απορριμμάτων, χρεώνοντας κάθε νοικοκυριό με βάση τη λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει». Παράλληλα, δίνονται κίνητρα για ανακύκλωση και μείωση του όγκου των απορριμμάτων και μοιράζονται κάδοι κομποστοποίησης. 

ΓΑΛΛΙΑ 

·         Διαχωρισμός με ειδικούς κάδους 

·         Στη Γαλλία εδώ και οχτώ χρόνια έχει ψηφιστεί νόμος που ορίζει ότι οι ΧΥΤΑ της χώρας θα δέχονται μόνον υλικά που δεν μπορούν να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας. Σε κάθε περίπτωση, χώροι υγειονομικής ταφής εξακολουθούν να υπάρχουν, ωστόσο ο όγκος των σκουπιδιών έχει περιοριστεί σημαντικά, μιας και γίνεται ανακύκλωση και διαλογή των απορριμμάτων. Τα σκουπίδια στη Γαλλία τυγχάνουν επεξεργασίας σε ειδικές μονάδες αποτέφρωσης, προκειμένου να παράγουν βιοαέριο και θέρμανση.

·          Από το 2006, μάλιστα, οι Γάλλοι κατάφεραν να παράξουν μέσω της καύσης των σκουπιδιών τους σε αποτεφρωτήρες αρκετή ενέργεια για να τροφοδοτήσουν ένα εκατομμύριο σπίτια με ηλεκτρισμό και 600.000 με θέρμανση. Το 2004 τα περίπου 130 γαλλικά εργοστάσια αποτέφρωσης αξιοποιούσαν το 95% των αποτεφρωμένων αποβλήτων υπό μορφή ενέργειας. 

·         Η υπηρεσία καθαριότητας στις πόλεις και την επαρχία της Γαλλίας είναι δημοτική και το περίπου 70% των αστικών απορριμμάτων περνάνε από ειδική επεξεργασία προκειμένου να ανακυκλωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν. Στο Παρίσι τα σκουπίδια διαχωρίζονται μέσα σε ειδικούς κάδους διαφορετικών χρωμάτων και τα αντίστοιχα φορτηγά τούς περισυλλέγουν δύο φορές την εβδομάδα. Το κόστος αποκομιδής και μεταφοράς καλύπτεται από τους ίδιους του κατοίκους της πόλης, μέσω του λεγόμενου «taxe d'habitation» -αντίστοιχου των δικών μας δημοτικών τελών.

Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ 

·         Υψηλά τέλη καθαριότητας 

·         Παρ' ότι η Αγγλία δεν βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που προπορεύονται στον τομέα της σωστής διαχείρισης των απορριμμάτων τους, ωστόσο ένα σημαντικό ποσοστό των οικιακών σκουπιδιών ανακυκλώνεται, μειώνοντας σημαντικά τον όγκο που καταλήγει στη χωματερή. 

·         Το 20-30% των οικιακών απορριμμάτων της χώρας ανακυκλώνεται ή επαναχρησιμοποιείται, ενώ στόχος είναι αυτό το ποσοστό ν' αυξηθεί περαιτέρω μέχρι το 2015. Στις μονοκατοικίες περιμετρικά του κέντρου του Λονδίνου οι ιδιοκτήτες συλλέγουν τα σκουπίδια σε πλαστικές σακούλες στο σπίτι ή στην «πίσω αυλή» και τα βγάζουν στην εξώπορτα την ημέρα που πρόκειται να περάσει η υπηρεσία αποκομιδής του δήμου. Για τις πολυκατοικίες του κέντρου υπάρχουν ειδικοί κάδοι στην εξώπορτα κάθε κτηρίου. Κάθε κάτοικος πληρώνει (υψηλά) δημοτικά τέλη για την υπηρεσία καθαριότητας, τα οποία υπολογίζονται με βάση την περιοχή κατοικίας και τα τετραγωνικά του σπιτιού. 

·         Παρ' ότι μέχρι πρόσφατα η Αγγλία ήταν αρκετά πίσω στο θέμα της ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης των απορριμμάτων, σήμερα περίπου το 40% των σπιτιών με κήπο επεξεργάζεται τα οργανικά απορρίμματά του με τη μέθοδο της κομποστοποίησης. Ειδικοί κάδοι γι' αυτό τον σκοπό παραχωρούνται από τους ίδιους τους δήμους στους ενδιαφερόμενους. Βέβαια, ακόμα και στην Αγγλία ένα μεγάλο μέρος των σκουπιδιών καταλήγει σε χωματερές -μέχρι το 2005 το 67% των απορριμμάτων απλώς κατέληγε να θάβεται. Σε ό,τι αφορά την καύση των απορριμμάτων, δεν είναι διαδικασία ιδιαίτερα διαδεδομένη: μόλις το 8-10% του συνόλου των σκουπιδιών καταλήγει στις ειδικές μονάδες αποτέφρωσης.

Ολλανδία

·         Δίνεται βάρος στον διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων υλικών, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος των απορριμμάτων να επαναχρησιμοποιείται. Στους ΧΥΤΑ της χώρας καταλήγουν μόλις 280.000 τόνοι απορριμμάτων ετησίως, όταν στην Ελλάδα πέφτουν πάνω από 4 εκατ. τόνοι.

  Σουηδία

·         Από το 2007 η ταφή απορριμμάτων σχεδόν τερματίστηκε, ενώ η ανακύκλωση έφτασε το 36%, η κομποστοποίηση το 12% και η ενεργειακή αξιοποίηση το 46%.

Ισπανία

·         Κυριαρχεί ακόμα η ταφή, αλλά ήδη βρίσκονται σε λειτουργία πάνω από 15 εργοστάσια κομποστοποίησης.

Ιταλία

·         Δίνεται μάχη, κυρίως στις βόρειες πολιτείες, για την ενίσχυση της ανακύκλωσης, με υψηλά πρόστιμα σε όσους δεν διαχωρίζουν τα απορρίμματά τους. Στη Ρώμη πάλι, η ανακύκλωση επιβραβεύεται (κατά περιόδους) με δωρεάν εισιτήρια στα μέσα μαζικής μεταφοράς.